Tryb rozkazujący - der Imperativ

„Pozmywaj naczynia!”, „Posprzątaj pokój!”, „Umyj okna!”. Tak niejedna żona z pewnością powiedziałaby do swojego męża. A jak powiedziałaby to niemiecka żona? Dla wszystkich ciekawskich odpowiedź poniżej :).

Z niemieckim „do tańca i do różańca”... Może zaczniemy od tańca? Nauczymy się teraz kilku dyskotekowych hitów. Meine Damen und Herren: przedstawiam 2 proste, aczkolwiek efektowne kroki, aby utworzyć tryb rozkazujący dla...

… drugiej osoby liczby pojedynczej

KROK 1. Odmieniamy odpowiednio czasownik do drugiej osoby liczby pojedynczej.

KROK 2. Odrzucamy końcówkę osobową czasownika oraz zaimek osobowy i można rozkazywać :).

Przykład:

KROK 1.: befehlen → du befiehlst

KROK 2.: du befiehlst → befiehl!

Odmianę czasownika możesz przypomnieć sobie tutaj.

ACHTUNG! Uwaga! W czasownikach, których temat kończy się na -t, -d, -ig oraz na grupy spółgłosek, których ostatnia litera to „m” lub „n”, dodatkowo w trybie rozkazującym dla 2. os. l. pojedynczej dodajemy na końcu „-e” (a właściwie pozostawiamy tą końcówkę po odmianie czasownika wersja dla czepialskich) Przykłady: atmen → du atmest → atme! bilden → du bildest → bilde!

… drugiej osoby liczby mnogiej

KROK 1. Odmieniamy odpowiednio czasownik do drugiej osoby liczby mnogiej.

KROK 2. Odrzucamy zaimek osobowy.

Przykład:

KROK 1.: befehlen → ihr befehlt

KROK 2.: ihr befehlt → befehlt!

CIEKAWOSTKA Często w szkołach takich jak podstawówka czy gimnazjum uczą, że aby utworzyć tryb rozkazujący dla drugiej osoby liczby mnogiej trzeba najpierw odmienić czasownik do drugiej osoby liczby pojedynczej, a następnie odrzucić zaimek osobowy i dodać końcówkę -t. Wówczas przy czasownikach z przegłosem, forma trybu rozkazującego brzmi inaczej, np. zamiast „befehlt!” to „befiehlt!”. Ma to być ułatwienie dla amatorów języka niemieckiego, ta forma jest dopuszczalna, jednak bezpieczniej i poprawniej jest używać formy, którą przedstawiłam powyżej :)

… dla trzeciej osoby liczby mnogiej i pierwszej osoby liczby mnogiej.

KROK 1. Odmieniamy czasownik do trzeciej lub pierwszej osoby liczby mnogiej (zależy to od naszego „widzimisię”:))

KROK 2. Zamieniamy miejscami zaimek osobowy z czasownikiem.

Przykład:

KROK 1. befehlen → Sie befehlen (lub wir befehlen)

KROK 2. Sie (wir) befehlen → befehlen Sie! / befehlen wir!

Przykłady zdań w trybie rozkazującym.

Die Frau! Bring mir Bier!

Przynieś mi piwo, kobieto!

Machen Sie das Fenster auf, bitte.

Niech pani otworzy okno.

Nehmt das Essen mit!

Weźcie ze sobą jedzenie!

Merk dir! Zapamiętaj! Czasowniki posiłkowo tworzą tryb rozkazujący nieregularnie i formy te należy nauczyć się na pamięć. Sein 1.) Sei! Bądź! 2.) Seid! Bądźcie! 3.)Seien Sie! (Seien wir!) Niech pan/pani będzie! (Bądźmy!) Haben 1.) Hab! Miej! 2.) Habt! Miejcie! 3.) Haben Sie! (Haben wir)! Niech pan/pani ma! (Miejmy!) Werden 1.) Werd(e)!* Zostań! (w sensie stać się kimś, np. zostać policjantem) 2.)Werdet! Zostańmy! 3.) Werden Sie! (Werden wir!) Niech pan/pani zostanie! (Zostańmy!) * Obie formy: zarówno z końcówką „-e” jak i bez tej końcówki są poprawne.

Merk dir! Zapamiętaj! Nie wszystkie czasowniki posiadają formę trybu rozkazującego. Między innymi czasowników modalnych nie da się odmienić do trybu rozkazującego. No bo co w końcu? Słyszał ktoś kiedyś taki zwrot jak „móż!” albo „powinnń!” ?!

A więc teraz...

Możesz już być dobrą, niemiecką żoną, ponieważ umiesz tryb rozkazujący! (Drodzy Panowie, nie czujcie się urażeni.) Zachęcam do wykonania ćwiczeń, celem utrwalenia tej jakże przydatnej umiejętności rozkazywania. Możesz je pobrać tutaj. Na koniec jeszcze mały rozkaz ode mnie dla wszystkich, którzy mają jakieś uwagi lub opinie, podziękowania itp...

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ!!!

Pozdrawiam wszystkich!